Paryż - Sainte-Chapelle, czyli brama niebios

Kaplicę Sainte Chapelle w Paryżu wybudowano w XIII wieku – miano przechowywać w niej Święte Relikwie Męki Pańskiej, m.in. Koronę Cierniową Jezusa oraz fragment czaszki Jana Chrzciciela.  Nazywana Bramą Niebios lub Świętą Kaplicą, Ste-Chapelle wzniesiona została jako część zespołu pałacowego na wyspie Cité. Ta dwukondygnacyjna budowla, zaprojektowana najprawdopodobniej przez Pierre’a Mountreille’a. Koszt zakupu relikwii prawie trzykrotnie przerósł koszt budowy samej kaplicy! Została ona wybudowana w rekordowym czasie – w zaledwie 33 miesiące.

Górna kondygnacja Sainte-Chapelle

Wnętrze budowli zalane jest niesamowitym światłem w różnych odcieniach błękitu, fioletu oraz czerwieni. Ta nieziemska atmosfera jest zasługą witraży, które zajmują prawie całą przestrzeń ścian górnej kondygnacji. Wysokie, lancetowate okna, kierują wzrok ku niebu, a wypełniające je witraże zachwycają bogactwem barw. W piętnastu oknach ukazane zostało ponad tysiąc scen pochodzących ze Starego i Nowego Testamentu oraz przedstawienia obrazujące nabycie przez Ludwika świętej pamiątki Męki Pańskiej. Pośród biblijnych przedstawień na uwagę zasługuje scena ukoronowania Chrystusa koroną cierniową, która była najcenniejszą relikwią w kaplicy. Zachodnią fasadę budowli zdobi okazała rozeta z 1485 roku, z przedstawieniami scen z Apokalipsy św. Jana. Jej fundatorem był Karol VIII. Rozeta wykonana została ze szkła weneckiego, a niezwykłości dodaje jej wykorzystanie koloru żółtego, praktycznie nie spotykanego w witrażach z tamtych czasów.

Dolna Kaplica

Witrażowe okna w Ste-Chapelle oraz przedstawione w nich sceny pełnią nie tylko funkcję dekoracyjną, ale również mają za zadanie opowiadać historie, które mogły edukować przebywających w świątyni wiernych oraz być przedmiotem religijnej kontemplacji. Przeszklenia górnej kondygnacji kaplicy stanowią niezwykły popis kunsztu średniowiecznych architektów. Mury zostały tu zredukowane do niezbędnego minimum. Poszczególne okna oddzielone są od siebie jedynie smukłymi wiązkami służek, a szklane płaszczyzny wyodrębniono cieniutkimi laskowaniami i niezwykle delikatnymi, koronkowymi maswerkami. Aby uzyskać taki efekt konieczne było zastosowanie systemu przypór, które umieszczono na zewnątrz budowli. Jest to doskonały przykład stylu rayonnant czyli dojrzałej fazy gotyku, nazywanej też gotykiem promienistym.

W 1239 roku Ludwik IX zwany Świętym wykupił w Wenecji niezwykle cenną dla całego świata chrześcijańskiego relikwię – koronę cierniową Chrystusa. Król postanowił wybudować kaplicę, która byłaby swego rodzaju relikwiarzem do przechowywania tej cennej pamiątki. Kaplica powstała w XIII wieku i oprócz Korony Cierniowej stała się miejscem przechowywania innych świętych pamiątek jak kawałek drewna oraz gwóźdź z krzyża, fragment czaszki Jana Chrzciciela oraz relikwie francuskich świętych. W czasie rewolucji francuskiej najcenniejsze zbiory zgromadzone w budynku przeniesione zostały do skarbca katedry Notre Dame w Paryżu.

Zwiedzanie kaplicy wymaga obecnie uprzedniej rezerwacji na konkretną godzinę, której można dokonać na stronie - https://tickets.monuments-nationaux.fr/en-GB/families?site=2035141861660400306. Dotyczy to również posiadaczy Paris Museum Pass.

Przypisy:

Witraże w Sainte Chapelle