Łańcut Ikony

Po zakończeniu II wojny światowej w południowo-wschodniej Polsce było 650 cerkwi użytkowanych przez mieszkających tu Rusinów. Po ich wysiedleniu w latach 1946-1947 świątynie te pozostały bez opieki. Do 1968 r. rozebrano 300, nie uwzględniając ich wartości zabytkowej. Nierzadko burzono budynki z XVI i XVII w. Szacuje się, że we wnętrzach zniszczonych cerkwi było ok. 15 tys. ikon, od XV-wiecznych po te z początku XX w. Tylko niewielka część została uratowana.

Łańcuckie ikony

W zbiorach muzeów znajduje się ok. 2,5 tys. ikon, z czego ponad tysiąc posiada Dział Sztuki Cerkiewnej Muzeum-Zamku w Łańcucie. Są tu także cenne starodruki i rękopisy cerkiewne - najstarsze pochodzą z XVI w. W czasach PRL-u zbiory łańcuckie nie były eksponowane. Dopiero po 1990 r. urządzono wystawę, która jest stale powiększana. Warto tu również zobaczyć księgi cerkiewne i paramenty liturgiczne.

Najstarsze ikony znajdujące się w Polsce pochodzą z XIV i XV wieku. Na ogół przybywały z terenów wschodnich i południowych, dopiero później powstawały miejscowe szkoły malarskie, najprawdopodobniej przy monastyrach. Znanym ośrodkiem malarskim na przełomie XVII i XVIII w. były Rybotycze nad rzeką Wiar, na południe od Przemyśla. Kilka ikon rybotyckiej roboty znajduje się w muzeum łańcuckim i mogliśmy je podziwiać.

Przypisy:

Muzeum - Zamek w Łańcucie

Piękno łańcuckich ikon